De opslag van koolstof in een perenboomgaard compenseert volledig de koolstofuitstoot tijdens de teelt. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek door KU Leuven en ILVO in opdracht van de Belgische Boerenbond. Daarmee is voor het eerst wetenschappelijk bewezen dat de Belgische perenteelt klimaatneutraal is.
Koolstofuitstoot tijdens teelt en bewaring
Om de koolstofvoetafdruk – totale koolstofuitstoot – te berekenen voerde KU Leuven een levenscyclus-analyse uit op basis van alle producten die nodig zijn om één ton peren te oogsten. Denk aan energieverbruik (elektrisch, brandstof), water, meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. De bewaring van peren is apart berekend.
Op basis van data van de Boerenbond werd een gemiddelde koolstofvoetafdruk berekend van 43 kg CO2 eq/ton peren. Bij lange bewaring kan dit oplopen naar 65 kg CO2 eq/ton peren. Dit is een stuk lager dan eerdere berekeningen voor peren uit Frankrijk, Griekenland en China.
Het energieverbruik is met 78% een doorslaggevende parameter waarbij het grootste aandeel (58%) van brandstof voor de machines komt. Een fruitteler rijdt immers vaak door zijn boomgaard, om te bemesten, snoeien, plukken, gras afrijden, onkruid bestrijden, bladvoeding en gewasbeschermingsmiddelen toe te passen. Daarnaast draagt ook de bemesting, en dan voornamelijk de stikstofbemestingen, bij aan de koolstofvoetafdruk (6%). Als de perensector nog verder wil optimaliseren kan er bijvoorbeeld ingezet worden op meer elektrische voertuigen op basis van groene stroom.
Koolstofopslag in boom en bodem compenseert
Metingen van ILVO brachten aansluitend de koolstofopslag in de perenboomgaard in kaart. Percelen met meerjarige laagstamfruitbomen bevatten immers een grotere hoeveelheid koolstof dan andere landbouwsystemen. Dat komt door enerzijds de opslag van koolstof in het hout en anderzijds de toename van de bodemkoolstof door afgevallen bladeren, snoeihout, de permanente grasmat, afgestorven boomwortels en het gebruik van stalmest.
De verzamelde data toonden aan dat er jaarlijks 1,19 ton koolstof per ha wordt opgeslagen, wat het equivalent is van 128 kg CO2 per ton peren. Daarmee compenseert de opslag van koolstof in de boom en de bodem de uitstoot van de productie ruim en heeft de Vlaamse perenteelt zelfs een positieve impact heeft op het klimaat.
Na een of meerdere heraanplantingen bereikt de koolstofconcentratie in de bodem echter wel een evenwicht. Zodra dat gebeurt, wordt alleen nog bijkomende koolstof opgeslagen in de boom zelf. Ook die koolstof in het hout moet over een langere periode bekeken worden. Na het rooien zal immers het bodembeheer en de verwerking van het hout bepalen hoe lang de opgeslagen koolstof vastgehouden blijft.
